Trong khuôn khổ buổi làm việc, đoàn đã tiến hành kiểm tra việc triển khai thực hiện Quyết định số 22/2018/QĐ-TTg ngày 08/5/2018 của Thủ tướng Chính phủ về xây dựng, thực hiện hương ước, quy ước trên địa bàn thị trấn Tân Khai.
Theo báo cáo và quá trình kiểm tra thực tế, đoàn kiểm tra ghi nhận: Đến thời điểm hiện tại, thị trấn Tân Khai có tổng số 07/07 khu phố đã xây dựng quy ước và được phê duyệt theo Quyết định số 84/QĐ-UBND ngày 08/01/2020 của UBND huyện Hớn Quản. Nội dung của các bản quy ước hầu hết đã bám sát với tình hình thực tế của địa phương, bố cục rõ ràng, mạch lạc, nêu được lịch sử ra đời của khu dân cư, các phong tục, tập quán của địa phương; truyền thống, tinh thần đoàn kết, tương trợ, giúp đỡ lẫn nhau trong cộng đồng dân cư và các nội dung xây dựng nếp sống văn minh trong sinh hoạt hằng ngày như: việc cưới, việc tang và lễ hội, việc mừng thọ, giữ gìn trật tự, an toàn xã hội, khuyến học, phòng chống tác hại của thuốc lá, bảo vệ môi trường sinh thái, phát triển kinh tế...
Các bản hương ước, quy ước đảm bảo tính hợp hiến, hợp pháp; phù hợp với thuần phong mỹ tục và quy tắc xây dựng nếp sống văn hóa của các quy ước đã được phê duyệt: UBND thị trấn thường xuyên quan tâm, rà soát toàn diện việc thực hiện quy ước để kịp thời sửa đổi, bổ sung thay thế những quy ước vi phạm pháp luật, trái với đạo đức, truyền thống và thuần phong mỹ tục. Tăng cường trách nhiệm quản lý nhà nước, xây dựng kế hoạch phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể theo dõi và giám sát việc thực hiện quy ước để kịp thời phát hiện sai phạm trong quá trình thực hiện.
Về tình hình triển khai thực hiện: Đoàn kiểm tra ghi nhận sự quan tâm của cấp ủy Đảng, chính quyền đã quan tâm hướng dẫn các khu phố xây dựng quy ước gắn với nội dung trọng tâm của phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” và quy chế dân chủ ở cơ sơ, các ban ngành đã chủ động tham mưu cho UBND thị trấn lồng ghép đánh giá việc thực hiện quy ước để công nhận các danh hiệu gia đình văn hóa, khu dân cư văn hóa.
Các quy ước sau khi được phê duyệt đã được phổ biến, quán triệt đến cán bộ, đảng viên và nhân dân trên địa bàn bằng các hình thức khác nhau như: photocopy các bản quy ước phát đến từng hộ gia đình; phổ biến qua hệ thống truyền thanh của thị trấn; qua hội nghị của các ban, ngành, đoàn thể; niêm yết tại UBND thị trấn, nhà văn hóa; đặc biệt là thông qua các cuộc họp khu phố để phổ biến tới từng hộ gia đình triển khai thực hiện…
Việc theo dõi, giám sát thực hiện quy ước được giao khu phố thực hiện. Khi phát hiện ra những vi phạm quy ước, đại diện khu phố trực tiếp nhắc nhở, đối với những tranh chấp nhỏ tại cộng đồng được giải quyết thông qua các tổ hòa giải. UBND thị trấn thực hiện việc giám sát, kiểm tra chung, giao cho công chức Văn hóa - Xã hội phối hợp với công chức Tư pháp – Hộ tịch theo dõi việc thực hiện quy ước. Việc xem xét, đánh giá việc thực hiện quy ước được thực hiện hàng năm trong các cuộc họp khu phố, ngày hội đại đoàn kết dân tộc, cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”. Nhìn chung, các quy định trong quy ước được nhân dân tự giác thực hiện.
Tuy nhiên, trên thực tế, việc thực hiện quy ước tại mốt số khu phố còn hạn chế do ý thức một số người dân chưa cao, người dân di cư từ nhiều vùng miền đến sinh sống, nên phong tục, tập quán khác nhau vì vậy việc vận động thực hiện còn hạn chế như: đám ma còn để nhiều ngày, con cái còn dính vào các tệ nạn xã hội, ý thức giữ gìn vệ sinh môi trường chưa tốt…
Đại diện địa phương báo cáo tóm tắt quá trình thực hiện hương ước, quy ước trên địa bàn thị trấn
Bà Nguyễn Thị Ngọc Hoa – PTP quản lý văn hóa thuộc Sở VHTT&DL tỉnh – trưởng đoàn, đánh giá cao kết quả mà thị trấn Tân Khai đạt được trong việc xây dựng và triển khai quy ước, hương ước và mong muốn trong thời gian tới, khi tiển khai thực hiện Nghị định 61/2023/NĐ-CP về xây dựng và thực hiện hương ước, quy ước của cộng đồng dân cư. (thay thế Quyết định số 22/2018/QĐ-TTg ngày 08/5/2018 của Thủ tướng Chính phủ về xây dựng, thực hiện hương ước, quy ước), thị trấn Tân Khai cần chú trọng rà soát, bổ sung những nội dung không còn phù hợp; làm tốt hơn công tác tuyên truyền, vận động để việc thực hiện quy ước, hương ước đạt hiệu quả, xây dựng khu dân cư thực sự văn minh, trở thành đơn vị tiêu biểu trong xây dựng đời sống văn hóa của huyện./.
Đại biểu phát biểu làm rõ những khó khăn, tồn tại trong quá trình thực hiện quy ước, hương ước trên địa bàn